Speelt het jongerenprobleem belangst ook onder 49-ers?

Heeft WhatsApp het ouderwetse telefoongesprek vervangen? Een berichtje sturen kan immers praktischer zijn dan iemand opbellen. Deze ontwikkeling gaat wel samen met een opmerkelijk verschijnsel: belangst. Dat is bij jongeren een vaak voorkomend fenomeen, maar kunnen 49-ers er ook last van hebben?

Liever WhatsApp dan bellen?
Uit een onderzoek van SeniorWeb uit 2019 is gebleken dat veel 49-ers liever WhatsApp gebruiken dan bellen. Daar liggen praktische redenen aan ten grondslag. Berichtjes versturen, lezen en beantwoorden kunt u namelijk doen wanneer u daar tijd voor heeft. Voor een telefoongesprek moeten uw gesprekspartner en u juist tegelijkertijd beschikbaar zijn.
Naast deze praktische overwegingen kan er een sociale angst meespelen. In 2018 heeft het bureau Motivaction onderzoek gedaan naar het belgedrag van 1.135 Nederlanders. In de categorie 18 tot 30 jaar heeft 38 procent van de ondervraagden belangst. In de categorie 31 tot 70 daarentegen is dat 15 procent. Communicatieadviseur Claudia Bouwens denkt dat het ook te maken heeft met een gebrek aan gesprekstechniek. Ze geeft beltrainingen bij bedrijven, waar ook veel 49-ers aan meedoen. “Het bedrijfsleven zit hier dus op te wachten. En dat heeft niet zozeer te maken met de angst om de telefoon te pakken, maar het gebrek aan technieken”, vertelt ze aan MAX Vandaag.

Is belangst onder 49-ers dan veel minder aanwezig dan onder jongeren? Of komt het stiekem toch vaak voor? Dat is lastig te zeggen, omdat er nog geen grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar deze brede doelgroep is geweest. Rondvraag bij MAX Ombudsman leert in elk geval dat 49-ers weinig moeite hebben met formele telefoongesprekken. Het vaste telefoonteam en de vrijwilligers merken in elk geval weinig belangst tijdens hun telefoongesprekken. De meeste bellers zijn juist blij dat ze een menselijke gesprekspartner hebben in plaats van een keuzemenu, laat een woordvoerder weten.

Hoe ontstaat belangst?

Voor wie er wél last van heeft, is belangst natuurlijk vervelend. Belangst hangt vaak van uw karakter af en zit ‘tussen de oren’, vertelt Bouwens. De angst ontstaat vaak voorafgaand aan een gesprek, als de beller denkt aan wat er mis kan gaan. Dat kunnen afwijzingen of pijnlijke stiltes zijn, maar ook een gesprek dat niet lekker loopt of een vraag waar u het antwoord niet op weet. Dat we in een digitaal tijdperk leven, helpt volgens Bouwens ook niet mee. “En de 49-ers móét mee met die digitalisering. Frankrijk gaat vaste telefonie volledig afschaffen. Ga maar eens zoeken op de meeste websites, waar staat vandaag de dag nog een telefoonnummer? Een dialoog, het gesprek voeren, dat zijn we echt kwijt.”

Daarnaast kan een vervelende ervaring met een telefoongesprek langdurig doorwerken. “Zo heb ik weleens een sociaal angstige cliënt gehad bij wie de relatie via de telefoon is verbroken. Dat bevordert het bellen niet”, aldus psycholoog Gijs Jansen in gesprek met Linda.nl. “Belangst is meestal een symptoom van een andere angst. Bijvoorbeeld wanneer je sociale interacties eng vindt. De ervaring bepaalt dan meestal waar de angst zich op focust.”